Hans Jansen, docent Arabisch en Islam aan de Rijksuniversiteit Leiden.

"A new partnership of nations has begun, and we stand today at a unique and extraordinary moment. Out of these troubled times, a new world order can emerge: A new era -- freer from the threat of terror, stronger in the pursuit of justice and more secure in the quest for peace. An era in which the nations of the world, east and west, north and south, can prosper and live in harmony.."
"Vital economic interests are at risk... Iraq itself controls some 10 percent of the world's proven oil reserves. Iraq plus Kuwait controls twice that. An Iraq permitted to swallow Kuwait would have the economic and military power, as well as the arrogance, to intimidate and coerce its neighbors...
We cannot permit a resource so vital to be dominated by one so ruthless. And we won't..." George H. Bush, 12-9-1990

 
Beste WeeBee,

Ik hoop dat je het me niet kwalijk neemt dat ik je een persoonlijke brief schrijf. Bij monde van Volkskrantredactrice Margot M. heeft de redactie van de Volkskrant mij medegedeeld dat het mij niet toegestaan is nog langer brieven aan 'haar' te richten - op straffe van ongeopende terugzending...

Waarom dat alles?
Ik weet het niet. Mevrouw M. schijnt zich persoonlijk beledigd te voelen, hetgeen natuurlijk nooit de overtrokken reactie, waarvan ik het slachtoffer werd, rechtvaardigt.
Wie een 'ingezonden-brieven-rubriek' beheert moet een olifantenhuid bezitten. De echte democraat dient zijn schouders op te halen wanneer iemand fel reageert. De echte democraat weet dat hij rustige klanten in zijn gezinnetje heeft, maar ook uiterst felle exemplaren, die niet bijzonder tactisch zijn.
Wanneer je van je stoel valt van drift omdat iemand toevallig (binnen een satirisch kader) een woordje gebruikt dat jij 'onfatsoenlijk' vindt, dan zit je op de verkeerde stoel, dan ben je niet geschikt voor het bekleden van een sociale positie.
Sociaal gedrag is alleen mogelijk, waar ruimdenkende mensen op sleutelposities zitten. Daarom is een samenleving die (op directe of indirecte) wijze wordt bestuurd door moralisten nooit een democratische samenleving.
Ik ben abonnee van de Volkskrant. Iedere maand wordt er van mijn girorekening een bedrag overgeschreven op de rekening van de Perscombinatie. Dat geeft mij het recht mijn mening te geven. Ik ben lid van de club. Die club is links. En dat betekent herrie in de tent.
Wanneer een lid van de redactie mij dan ook weg gaat zitten jagen, omdat ik iets zeg wat haar of hem niet bevalt, dan is er iets mis met de sociaal-democratische structuur waar zij of hij deel van uitmaakt. Links heeft gevochten voor inspraak en democratie en dat betekent dat ik gewoon niet goed bij mijn hoofd zou zijn wanneer ik op een gewillige wijze akkoord zou gaan met de rechtse uitsluitings- en demoniseringspolitiek van mensen die zichzelf sociaal-democraat noemen.

Ik ben misschien een herriemaker, maar ik ben geen duivel of een satan. Ik ben geen racist of anti-semiet. Ik ben een gewoon, normaal mens, met goede zijden en slechte zijden, en het enige abnormale aan mij is dat ik mijn verstand wil gebruiken in een schijnheilige wereld, die mij voortdurend het verwijt voor de voeten werpt dat kritisch, fundamenteel nadenken immoreel is.
Met alle felheid die ik bezit ga ik als redelijke vent tekeer tegen onredelijke luitjes en het maakt me niet uit hoe die onredelijke lieden heten: Billy Graham, Saddam Hoessein, jood, of moslim of christen..., want voor de rede zijn alle mensen gelijk!
Je gaat geen zoete broodjes zitten bakken met een ander, alleen maar omdat hij je vriend is. Dat is niet redelijk. Een redelijk mens is onafhankelijk. Zodra hij zijn positie van intellectuele onafhankelijkheid prijsgeeft is hij niet redelijk meer.
Die redelijkheid van mij leidt er toe dat ik mensen die hun verstand willen gebruiken niet aanval. Redelijke mensen kunnen op mijn sympathie rekenen en ook hier geldt weer het principe: ‘ongeacht hun politieke kleur, geloof, ras of sexe..’
Al staat Hitler zelf voor je, dan nog is het je plicht als redelijk mens hem serieus te nemen wanneer hij redelijke argumenten hanteert.
En kijk, omdat ik redelijk gedrag bewonder, daarom heb ik respect voor jou, omdat jij in de Volkskrant een nuchter, zakelijk en eerlijk artikel durft te schrijven over de Golf-oorlog, een artikel waarin heel duidelijk afstand wordt genomen van de hysterische pro-Amerika en pro-Israël-houding van linkse en rechtse politici.
Als redelijk mens vond ik het een uiterst ergerlijke zaak dat het volstrekt onredelijke gedrag van Amerika en Israël op zo'n kritiekloze wijze werd getolereerd.
Sla de hele boel maar plat, maak alles maar kapot, doodt de ‘nieuwe Hitler’, laat het goede zegevieren: Hysterie. Waanzin. Verstandsverbijstering. De triomf van de onredelijkheid kortom...
Al met al een uiterst beschamende vertoning...

En dan dat schijnheilige gedrag van een extreem-rechtse, oorlogszuchtige Israëlische regering, die duidelijk de oorlog wilde.
Amerika en Israël hebben doelbewust voor de oorlog gekozen, omdat zij Saddam Hoessein en zijn oorlogsmachine wilden vernietigen.
Het is niet zo dat hier redelijke mensen tegenover een onredelijke vijand staan. Want Saddam Hoessein is geen domme, ouderwetse man, die van zijn land een kille funadamentalistische moslimstaat wil maken. Integendeel: Saddam heeft altijd aan de kant van de modernisering gestaan, net als de Sjah van Perzie, en wij zijn degenen die de modernisering om zeep helpen, omdat wij de zaak van het morele fundamentalisme verdedigen.
Men noemt Saddam Hoessein een ‘nieuwe Hitler’, maar dat is gewoon niet waar. Hitler wilde een volk vernietigen. Saddam Hoessein echter wil een volk helpen: het Palestijnse volk, dat door de Westerse landen in een rechteloze positie werd geplaatst.
De bezetting van Koeweit werd door hem met argumenten omkleed. Dat vergeten we. We weigeren het feit te accepteren dat de regering van Irak zich beroept op historische aanspraken. Daar willen we niet op een redelijke wijze op in gaan, omdat we weten dat een afwijzing van het beroep op historische aanspraken een veroordeling van de machtspolitiek van de Staat Israel is, een staat die haar bestaan heeft gegrondvest op uiterst dubieuze historische aanspraken.
Daarom wordt de kwestie niet voorgelegd aan een internationale juridische rechtsinstantie, zoals de regering van Irak dat graag zou willen, en beantwoorden we de uitgekookte boerenslimheid van Saddam Hoessein met bot geweld - het enige antwoord dat onredelijke mensen hebben wanneer ze worden geconfronteerd met een tegenstander die slim is.

En kijk, wanneer een stel haviken de oorlog wil, omdat ze zich ergeren aan de slimheid van een ander, dan is het een daad van onfatsoen om publiekelijk, voor het oog van de goedgelovige massa, de zwakke zielepiet te gaan zitten spelen en aan te komen zetten met moralistische kletspraatjes over de tweede wereldoorlog, die gedomineerd werd door een man die de hele wereld wilde veroveren. Daar word ik als nuchter mens onpasselijk van, dan denk ik bij mezelf: "We worden flink bedrogen hier...".
De ideologen binnen de redactie van de Volkskrant staan je niet toe dat te zeggen. Zodra het woord 'Israël' wordt uitgesproken zet men collectief het verstand op nul.

Jij constateert in je artikel dat de nieuwe wereldorde van George Bush chaos heet.
Ik deel die mening. Alleen verwijs ik niet naar George Bush, maar naar de geestelijke leiders achter Bush, de vertegenwoordigers van een moralistisch religieus denken, die precies die opvattingen propageren, waarmee Adolf Hitler groot geworden is, een denkwijze die niet gericht is op het opheffen van tegenstellingen, maar op het scheppen van een wereld waarin onverzoenlijke haat de redelijkheid aan banden legt.
De domme oorlogshitserij van een morele meerderheid, die zijn geloof heeft gesteld in een onredelijke, demoniserende ideologie maakt me werkelijk doodziek.
Ik heb in 1967 een paar maanden rondgelopen in Israël en ik verwonderde me bij voortduring over het clichématige gebruik van het woordje shalom - VREDE...

Nu is het oorlog in het Midden-Oosten.
De vredesapostel van de jaren-zestig, John Lennon, is de maker van de song Give Peace A Chance. Maar denk je dat men nu die plaat gaat draaien? Welnee, de vredelievende protestzanger John Lennon wordt door de Engelse staatsomroep doodrustig op de zwarte lijst geplaatst.
De Paus van Rome wordt moreel failliet verklaard omdat hij tegen de oorlog is. Pax Christi deugt niet. En het kritische Groen Links wordt zelfs beschuldigd van landverraad...
Tegelijkertijd neemt de aartsconservatieve regering van de Staat Israël een extreem-rechtse racist als minister in het kabinet op - een daad van opperste onbeschoftheid natuurlijk, omdat we allemaal weten dat de Tweede Wereldoorlog (waar nu voortdurend naar verwezen wordt) door een racistische, extreem-rechtse beweging in gang is gezet.

Dit volstrekt moraal-loze gedrag kun je moeilijk redelijk noemen, laat staan ordelijk of nieuw.
Een nieuwe wereldorde kan alleen maar worden gebouwd op redelijkheid.
Ideologen die niet in staat zijn hun impulsieve, onredelijke blinde haatgevoelens aan banden te leggen zullen nooit een geordende wereld kunnen opbouwen.
Jij probeert in je artikel de collectieve oorlogshysterie in te dammen. Je maakt duidelijk dat de Amerikanen de oorlog wilden.
Saddam Hoessein wilde de oorlog niet. Hij verdedigt het Palestijnse volk en hij weigert de vernietiging van het recht van miljoenen mensen als normaal gegeven te accepteren.
Wij nemen hem dat kwalijk, omdat wij stellen dat we in deze specifieke situatie het volkenrecht ondergeschikt moeten maken aan de realiteit.
Saddam Hoessein is niet dom. Hij schept ook een nieuwe realiteit en hij plaatst zijn werkelijkheid tegenover de realiteit die wij verdedigen.
Je moet niet met twee maten meten, zegt hij. Waarom mag Israel historische rechten laten gelden, en ik niet?
Het is een spel, een gevaarlijk spel, omdat er gespeeld wordt met mensen.
Dat gedrag mag je Saddam Hoessein kwalijk nemen.
Je bent staatshoofd en ook al heb je het gelijk aan je zijde, dan nog moet je voorzichtig zijn en het belang van het volk laten prevaleren.
Aan de andere kant moet je Saddam Hoessein prijzen, omdat hij laat zien dat het Westen volstrekt geen rekening houdt met het trotse, op eer en rechtvaardigheid gerichte karakter van de Arabieren.
De Arabische partners worden eigenlijk nooit serieus genomen. Voortdurend worden ze geconfronteerd met dictaten, waarbij niet het redelijke argument maar de botte macht als leidend beginsel wordt gehanteerd.
Saddam Hoessein wil als gelijke behandeld worden. Iedereen met een klein beetje psychologisch inzicht kan op zijn vijf vingers natellen dat je een trots, ijdel en eerzuchtig mens niet tot inkeer kunt brengen door hem op een platte, ronduit botte wijze zijn gezicht te laten verliezen.
De Russen en de Fransen zagen dat in. "We hoeven maar een klein gebaar te maken, dan is de oorlogsdreiging afgewend", merkte een Franse minister op. En de man had gelijk. Een klein beetje stroop gebruiken. Meer was er niet nodig. En is dat zo moeilijk? We smeren de grootste gekken liters stroop om de mond. Wanneer we geen stroopsmeerders waren zouden we arm, zwak en berooid zijn. Maar we zijn niet arm en zwak. We zijn sterk en schatrijk.
Waarom vertellen de linkse academici die zo principieel tegen zinloos politiek geweld zijn ons dat niet? Waarom houden alle psychologen op dit moment de mond stijf dicht? Waarom vertellen ze ons niet dat sommige mensen weigeren te buigen voor bot geweld, zodat je voor een redelijke, tactische benadering moet kiezen. Je brengt Saddam Hoessein niet tot inkeer met behulp van bot geweld. Dat is een waarheid die mensen kwaad maakt, maar eigenlijk zouden we die eigenschap van Saddam Hoessein moeten bewonderen.

Een vijand wordt hier echter niet bewonderd. En aan intellectuelen hebben we niks, omdat de wetenschap in het 'vrije westen' niet meer mag zijn dan een dode wetenschap, die beoefend wordt door dode mensen. Zodra de eigen positie van de wetenschapper in het geding is houdt hij op wetenschapsman te zijn. Hij zwijgt. Hij wordt een geestelijke zombie, die de dood aanbidt. Vredelievende mensen worden weggejaagd en Saddam Hoessein is ineens de Satan, de Nieuwe Hitler en het Grote Kwaad.
Onzin natuurlijk, omdat het juist Saddam Hoessein is geweest die de verschrikkelijke dreiging die er uitging van de fundamentalistische revolutie in Iran onder leiding van de echte Hitler, de Ayatollah Khomeiny, ten koste van honderdduizenden doden, heeft ingedamd.

Wie pragmatisch is denkt altijd: welk kwaad is het minste kwaad. Is het zinvol Saddam Hoessein - een man die Irak wil moderniseren - in te ruilen voor een veel onredelijker en onverdraagzamer stelletje fundamentalisten, dat van Irak een tweede Iran wil maken? En als dat niet zo is, is het dan niet zinvoller een gesprek aan te gaan met die man, zodat je niet zijn negatieve eigenschappen, maar zijn positieve eigenschappen versterkt?
Maar de 'moral majority' denkt niet pragmatisch. Een morele meerderheid wil zijn Duivel hebben. Daar gaat het hier om: Een krankzinnige, huiveringwekkende poging tot demonisering van de ander, een zaak waar we als democraten doodsbang voor zouden moeten zijn. Omdat tijdens de tweede wereldoorlog miljoenen onschuldige mensen aan de demoniseringswoede van onnadenkende geesten te gronde zijn gegaan.

Het feit dat alle grote politieke partijen in Nederland zich blindelings achter deze demoniseringsact hebben geschaard zou ons allen met schaamte moeten vervullen.
De Nederlandse politici willen niet inzien wie de echte vijanden van de democratie zijn. Niet de amorele mensen, maar de morele mensen (de moral majority).
De kleinburgerlijke moralist maakt van een ander een Satan, of die ander nu schuldig is of niet.
Eerlijkheid en rechtvaardigheid bestaan in zijn wereld niet.
Binnen zijn wereld heet de nieuwe wereldorde inderdaad Chaos.