Lezing gehouden op 29 september 1997 in Buurtverenigingsgebouw 'De Watertoren', te Alkmaar, door Harry Westerink. Op het net geplaatst door vrijdenkersvereniging 'de Vrije Gedachte' - regio Alkmaar

Wetenschappelijke waarheid kan nooit gelijkgesteld worden aan de religieuze en/of politieke opvattingen van de wetenschapsbeoefenaar.
Een hoogleraar in de wiskunde kan op politiek en religieus gebied een nul zijn, en toch blijft het gebouw van de wiskunde dat hij opbouwt een glinsterend paleis, dat getuigt van intelligentie en een ordelijk verlangen naar structuur en systematiek. Met andere woorden: wie vals speelt, mag zichzelf geen eerlijk mens noemen.
Intellectuele gesprekken kunnen alleen tot vruchtbare resultaten leiden als het principe van 'Fair Play' door de deelnemers wordt gehanteerd. Dat is een positieve opvatting, die binnen het positief ingestelde New Age-denken een doodgewoon gegeven is.
Wat natuurlijk helemaal niet deugt is de poging vals-morele oordelen in te bouwen in een betoog dat wetenschappelijke pretentie claimt. Termen als 'is het totalitair?', 'new-age-goeroes', 'heulen met de nazi's' wijzen niet op een zoektocht naar waarheid, maar verwijzen naar de wil de ander te demoniseren.

Dat ik als vertegenwoordiger van 'het' New Age denken confrontatie met tegenstanders niet schuw bewijzen mijn brieven aan de Volkskrant. Deze brieven werden zonder meer in de prullenbak geworpen. Het bestaan van een zichzelf verdedigende New Ager werd domweg ontkend. Op die manier heb je als 'duivelbezweerder' natuurlijk altijd gelijk...
Het feit dat zij confrontatie uit de weg gaan en je niet laten bestaan zou volgens HW bewijzen dat jij - de afgewezene - 'neurotisch' bent...; een merkwaardige en uiterst onlogische gevolgtrekking...

De vraag naar de schuld is moeilijk te geven in een wereld waarin onafhankelijk denken onmogelijk wordt gemaakt. Jezus van Nazareth zei aan het kruis: 'Vader, vergeef ze maar, want ze weten niet wat ze doen...'.
Hij wist dat zijn tegenstanders deel uitmaakten van een gehersenspoeld volk, en dat ze - dankzij die hersenspoeling - domweg niet in staat waren een objectief oordeel te vormen over de onafhankelijke mening van een buitenstaander.
We moeten onszelf daarom afvragen in hoeverre wij verschillen van de volksmassa die tweeduizend jaar geleden een intelligente buitenstaander aan het kruis nagelde. Weten wij wél wat we doen...? Denken wij wél kritisch na over het bestaan? Staan wij wél toe dat intelligente buitenbeentjes er een eigen mening op na houden? Of dienen wij ook alleen maar het blindelings handelende collectief, dat alles veroordeelt wat in haar ogen het collectief schaadt...?
Het is gewoon een feit dat binnen een collectief altijd wordt geprobeerd de eigen groep een status van 'absolute goedheid' te geven, ten koste van anderen, die als het ware worden gereduceerd tot gebruiksvoorwerpen: dingen die moeten bewijzen dat de waarheid bij het collectief berust.
Dat noemt men het zondebokeffect. Dat effect ontkennen is geen teken van intellectuele wijsheid...

Generaliseren is onjuist. Juist door te generaliseren wordt met het badwater (de gevaarlijke zweverige new age denker, die best wel ergens zal bestaan) ook het kind (de intelligente, vrijheidslievende new age denker) weggegooid.
Waar New Age voor holisme staat, en pleit voor een 'en-en-benadering' van de werkelijkheid (als rectie op primitief, veroordelend of-of-denken), daar wordt elke vorm van eenzijdig denken en handelen afgewezen.

HW: De Verlichting van de achttiende eeuw was een reactie op het bijgeloof van de Middeleeuwen. Het bracht een gezond stuk rationalisme in de wereld.
Een hoop New Age-denkbeelden herbergen het gevaar in zich dat vormen van ongezond irrationalisme weer gevaarlijk dichterbij komen.
Twee voorbeelden hiervan. Honderdduizenden Nederlanders hebben de boeken van James Redfield gelezen. Redfield acht het experimenteel bewezen dat planten weten wat mensen denken. Een kamerplant zou zelfs de tragische dood kunnen aanvoelen van yoghurtbacillen die sterven als er jam met conserveermiddel door een schaaltje yoghurt wordt geroerd. Men zou verwachten dat geestelijk gezonde mensen hier afhaken. Redfield beveelt zijn lezers liever aan om de ogen letterlijk te sluiten voor de realiteit: "Blijf wazig kijken tot je een blauwige band licht waarneemt", zo raadt hij degenen aan die geen aura's kunnen zien," en als je die niet echt ziet, doe dan even alsof".
De beruchte astrologe Mellie Uyldert, die in de jaren 70 en 80 in Nederland erg actief was en ook nu nog openbare lezingen geeft, kan er ook wat van: "Een baarmoeder is een zelfstandig wezen met ‘n eigen ziel. Het is haar opdracht een kind op te bouwen en als haar dat wordt onthouden, neigt zij tot protest en gaat in wanhoop soms zelf maar wat bouwen: een vleesboom. Maar als telkens weer door sexueel kontakt als coïtus interruptus haar hoop wordt opgewekt en dan teleurgesteld, begint haar ontgoocheling de ziel te vergiftigen."

Nogmaals: generaliseren is onjuist. Juist door te generaliseren wordt met het badwater (de gevaarlijke zweverige new age denker) ook het kind (de intelligente, vrijheidslievende new age denker) weggegooid.
Probeer niet het New Age denken terug te brengen tot twee citaten uit boeken van mensen die niet eens 'echte New Age denkers' kunnen worden genoemd.
Mellie Uyldert was in de eerste plaats astrologe en voorstander van natuurgeneeswijzen. Haar liefde voor sprookjes en het positieve kinderspel kun je moeilijk terugbrengen tot 'new age denken'. Sprookjes, mythen en sagen en de liefde voor het bevrijdende spel behoren tot het culturele erfgoed van de mensheid dat door elk beschaafd mens serieus genomen zou moeten worden.
Juist de poging via platvloers materialisme het bestaan terug te brengen tot een ontkinderlijkt, volwassen bestaan dat eindigt met een nihilisme bevorderende, zinloze dood versterkt de wil van mensen hun leven te richten op egoïstische vormen van zelfverrijking en zelfbevrediging.
Leg daarom de nadruk op de positieve elementen van het New Age-denken, zoals je ook eist dat de positieve elementen van het eigen 'linkse' denken door tegenstanders naar voren moeten worden gebracht.

HW: Volgens de karmaleer hebben daden uit een vorig leven hun nasleep in het huidige leven. Alle onafgemaakte en niet-verwerkte goede en slechte zaken uit een vorig leven komen zo weer terug. De karmaleer wordt in het Nieuwe Tijds-denken vaak aangegrepen om onrecht te vergoeilijken of te ontkennen.
Wat voorbeelden hiervan. De joden die zijn vergast, zouden dat te danken hebben aan hun volkskarma. Zij hebben Jezus aan het kruis gehangen en moeten nu anderen verlossen door hun eigen ondergang.
Antroposofie-criticus Toos Jeurissen vroeg eens aan een ouder met kinderen op een antroposofische Vrije School wat de "karmische noodzaak" kan zijn van het verbranden van levende baby's in de ovens van Auschwitz. Die ouder antwoordde: "Door de schok kunnen ze misschien kiezen voor het licht".
En zo valt alles recht te praten. Als een vrouw te maken krijgt met seksueel geweld, dan zou dat komen door haar vorige leven. Als een gezin een kind met het Down-syndroom krijgt (met een racistische benaming heet zo'n kind een mongooltje), dan zou dat komen omdat het kind in een vorig leven een wetenschapper is geweest die zich te eenzijdig heeft beziggehouden met de intellectuele kant van het mens-zijn. Met een Down-syndroom zou hij de kans krijgen om meer de emotionele kant van het mens-zijn te ontwikkelen.
Er zijn bosjes New Age-aanhangers die dit soort opmerkingen zonder blikken of blozen durven te maken..

Ook hier weer worden rationele argumenten vervangen door irrationele beweringen die alleen maar de bedoeling hebben de ander in een kwaad daglicht te plaatsen. Termen als "Levende baby's verbranden" en "Auschwitz" hebben de bedoeling de lezer bang te maken: "Pas op dat je niet een gevaarlijke nazi bent."
Het is een manier van redeneren die gewoon was tijdens heksenprocessen in de Middel-Eeuwen. Ook heksen werden ervan beschuldigd via contact met de duivel Satanische rituelen te verrichten, en ook al logen de inquisiteurs er lustig op los, de bang gemaakte goegemeente accepteerde de wreedheid van de inquisitie en keek onverschillig toe hoe tot duivel uitgeroepen mensen levend werden verbrand.

De 'karmaleer' heeft helemaal niets met het New Age-denken te maken. Het New Age-denken is in diepste wezen een intellectualistische beweging. Daarom wordt er ook gesproken over 'modern gnosticisme'. Verstand en geweten en derhalve ook verantwoordelijkheid en verantwoordelijkheidsgevoel' zijn erg belangrijk binnen het New Age-denken. Wie handelt als een kip zonder kop en wie dat hersenloze handelen jaar in jaar uit blijft goedpraten, die draagt schuld aan de verdomming en ontmenselijking van de wereld. Dat is een simpele logische conclusie waar niet aan te tornen valt (behalve wanneer je de domheid en de onredelijkheid op de troon plaatst).

Opnieuw wordt een onaantastbare wereld van 'eigen gelijk' opgebouwd, op grond van verwijzingen naar mensen die zich autoritair zouden opstellen. Dat er goeroes of autoritaire leiders bestaan is een feit, maar die autoritaire leiders vind je natuurlijk overal, vooral binnen een 'linkse wereld', waarin namen als Stalin, Mao Zedong, Fidel Castro, en ga zo maar door, niet bepaald wijzen op verlicht liberaal-anarchistisch denken.
Het is daarom erg goedkoop om een algemeen menselijk verschijnsel exclusief toe te kennen aan 'de' New Age beweging, een beweging die uitgesproken anarchistische trekjes bezit, zodat het oneerlijk is die veelvormigheid terug te brengen tot de beperkte grenzen die je als criticus de beweging oplegt.
Je bedrijft geen rationele kritiek, nee, je schept gewoon een eigen werkelijkheid, plakt daar een etiket op ('Dit is New Age') en je gaat daarna als een soort Don Quichot de zelfgebouwde windmolens bestrijden.

Redelijke kritiek en onredelijke kwaadsprekerij kunnen niet op een lijn geplaatst worden. Jezus van Nazareth noemde de joodse priesters van zijn tijd 'gifslangen en addergebroed', omdat ze volgens de evangelieverhalen weigerden op een redelijke wijze het intelligente gedrag van andersdenkenden te accepteren en in feite niets anders deden dan die intelligente mensen slecht maken in de ogen van onwetende anderen.

De astroloog bouwt een horoscoop op die is samengesteld uit een complex geheel van factoren. Dat hij gebruik maakt van een typologie is geen vreemde zaak. Psychologen maken ook gebruik van typologieën die in de meeste gevallen veel minder subtiel en complex van aard zijn.
Daar komt bij dat de astrologie geen tegenstander is van koppeling van astrologische verklaringen aan gegevens die door psychologen en psychiaters worden aangereikt. Astrologen beperken de werkelijkheid niet, zij willen best deel uitmaken van een academische wereld. Het zijn juist de tegenstanders van astrologie die astrologen willen verbannen naar een donker hoekje, gewoon, vanuit het verlangen de ander 'een duister personage' te kunnen noemen...
De manier waarop kennis gebruikt wordt is belangrijk. Dat kan op een domme manier gebeuren en op een intelligente manier. Niemand wil door een domme arts behandeld worden. Zo moet je ook afwijzend staan tegenover domme astrologen. Eis intelligentie. En wees (heel belangrijk..) zelf ook intelligent.

Steiner (Zon in het Water-teken Vissen en ascendant in het Water-teken Schorpioen) werd op 27 februari 1861 geboren in Kraljevic en hij stierf op 30 maart 1925.
Astrologisch gezien hoort Steiner meer bij het Vissentijdperk dan bij het Watermantijdperk, een begrip dat onlosmakelijk gekoppeld wordt aan New Age denken.
Het Waterman-tijdperk (een tijdperk waarin zaken die onder het Lucht-teken Waterman vallen sterk worden benadrukt) wordt juist gekenmerkt door het afstand doen van primitief-zweverige Vissen-filosofietjes. Daarom wordt er ook gesproken over 'moderne gnostiek', een werkelijkheid waar de bevooroordeelde 'linkse' criticus geen aandacht aan besteedt. Alles wat hij doet is demoniseren en proberen het New Age denken te koppelen aan Hitler, Himmler en Goering.
Het is gewoon onzinnig en ook volstrekt onredelijk om zoveel aandacht te besteden aan de opvattingen van Steiner. En nog valser en oneerlijker is het de indruk te wekken dat vernieuwingsgezinde mensen, die de strijd willen aanbinden met het oude denken, ook het oude linkse denken, dat de wereld opdeelt in absoluut goede linkse mensen en duivelse New Agers..., vertegenwoordigers van dat oude denken zouden zijn.

Opnieuw wordt het New Age denken gekoppeld aan een bepaalde spirituele stroming, die vervolgens op een zeer irrationele en uiterst fanatieke wijze gekoppeld wordt aan 'het absolute kwaad': de verschrikkelijke jodenhatende antisemiet...
Wie op zo'n waanzinnig felle, valse en onredelijke wijze het New Age-denken aanvalt, moet eigenlijk zijn mond houden, wanneer het onderwerp 'jodenhaat' ter sprake wordt gebracht.
Alleen de redelijke mens mag de onredelijkheid veroordelen. De onredelijke mens - ook de zogenaamd linkse onredelijke mens - is de eeuwige inquisiteur, die alles vernietigt wat volgens de heersende opvattingen vernietigt dient te worden. Hij oordeelt niet. Nee, hij veroordeelt...

Generaliseren, ten derden male, is onjuist. Juist door op een saaie, vervelende, ja zelfs geestdodende wijze te generaliseren wordt elk verlangen naar redelijk denken in mensen onderdrukt - 'gooien met stenen naar de vijand is beter' - en, zoals hierboven al vaker gezegd: met het badwater (de gevaarlijke zweverige new age denker) wordt ook het kind (de intelligente, vrijheidslievende new age denker) weggegooid.
En ja, als je ziet hoe irrationeel de linkse criticus te werk gaat dan kan je alleen maar concluderen dat hij niet de vijand is van de gevaarlijke zwever, maar (heel paradoxaal) van de intelligente vrijheidlievende denkers onder ons...

HW: Ik hoop dat ik in vogelvlucht enigszins duidelijk heb kunnen maken dat occulte stromingen niet a-politiek zijn, ook zegt men zelf van wel. Ze zijn eerder politiek conservatief. Het gevaar ligt steeds op de loer dat occulte stromingen afglijden naar uiterst dubieuze wereldbeschouwingen.
Ik zet de blinde vlekken even op een rijtje.
1. Heilsverwachting, betere wereld 2. Natuurlijke ordening 3. Dwang van positiviteit 4. Holisme, alles hangt samen 5. Irrationaliteit, eenzijdige intuitie 6. Eigen schuld dikke bult 7. Autoritair en hierarchisch 8. Stereotypering en stigmatisering 9. Haat tegen linkse en homosexuele mensen.

Harry Westerink

Wat Harry Westerink ons heeft laten zien is een zelfgeschapen rechtse en antisemitische 'New Age wereld', waaruit hij alles wat intelligent, redelijk en positief is heeft verwijderd.

Het is duidelijk dat niet de ratio, maar doodgewone haat de drijfveer achter zijn zogenaamd verklarende gedrag is geweest.
Allerlei groeperingen en personen kwamen aan het woord, maar niet een ervan kan omschreven worden als een vertegenwoordiger van een moderne New Age filosofie.
Haat maakt altijd slachtoffers. Daarom leggen New Age-denkers de nadruk op het ruimte scheppende en-en-denken, dat een antwoord moet zijn op de blinde haat van al diegenen, die voor een aangepast, collectivistisch, aan de ideologie gebonden bestaan kiezen.
In hun wereld bestaat de ander niet als serieus te nemen figuur. Nee, de ander wordt tot duivel uitgeroepen en verbannen naar een duister hoekje van de samenleving, waarin hij alleen maar op een meedogenloze wijze ten onder mag gaan...:
Het enige wat Harry Westerink je daar wil geven is de troostrijke 'linkse' mededeling: "Eigen schuld, dikke bult.."